Skąd się bierze drewno?

Szacuje się, że współcześnie ma ono ok. 30 tys. zastosowań. Drewno oraz materiały drewnopochodne są wykorzystywane m.in. w budownictwie, górnictwie, energetyce, do produkcji maszyn rolniczych i przemysłowych, podłóg, mebli, płyt, papieru i opakowań, narzędzi, instrumentów muzycznych, sprzętu sportowego, zabawek czy materiałów biurowych.

Jak w takim razie pogodzić tak szerokie zapotrzebowanie na ten surowiec z jednoczesnym zapewnieniem trwałości lasów?

Każde nadleśnictwo gospodaruje na podstawie 10–letniego planu urządzania lasu zatwierdzonego przez ministra właściwego ds. środowiska. Taki plan szczegółowo określa tzw. etat cięć czyli ilość drewna możliwą do wycięcia w poszczególnych drzewostanach na określonej powierzchni, sposób ochrony, pielęgnowania i odnawiania lasu oraz program ochrony przyrody. Dzięki temu, że wyżej wspomniany „etat cięć” jest niższy od przyrostu drewna w tym samym okresie, następuje stały wzrost zapasu drewna „na pniu".

Pozyskany surowiec pochodzi z:

- cięć rębnych – usuwania drzewostanów „dojrzałych”, ich podstawowym celem jest stworzenie miejsca dla nowego pokolenia lasu oraz zagospodarowanie surowca drzewnego posadzonego przez naszych dziadków i pradziadków;

- cięć pielęgnacyjnych (czyszczeń i trzebieży) – usuwania z lasu części drzew uznanych za niepożądane i szkodliwe dla pozostałych drzew tj. drzew chorych, wadliwych;

- cięć niezaplanowanych – są one konsekwencją wystąpienia klęsk żywiołowych w lasach.

Powierzchnia, z której usuwamy drzewostan, staje się automatycznie powierzchnią odnowienia. Dlatego też rodzaj stosowanych cięć musi uwzględniać sposób odnowienia lasu – np. dla gatunków światłożądnych stosujemy zręby zupełne. Polegają one na wycięciu wszystkich drzew na całej powierzchni lub na jej fragmencie np. pasie, smudze lub gnieździe. W rębniach zupełnych o dużych powierzchniach pozostawiamy tzw. biogrupy. Dla gatunków wymagających w młodości ocienienia np. buka, jodły, dębu stosujemy natomiast rębnie częściowe lub złożone. W przeciwieństwie do rębni zupełnych, w tego typu cięciach całkowicie usuwamy drzewostan tylko na niewielkich fragmentach lub przerzedzamy warstwę drzew do momentu uzyskania odnowienia.

Drewno pozyskane na terenie Nadleśnictwa Radzyń Podlaski trafia głównie do przedsiębiorstw zajmujących się dalszym przerobem tego surowca – tartaków, zakładów przemysłu celulozowo-papierniczego, fabryk mebli oraz mniejszych zakładów stolarskich. Drewno opałowe kupowane jest przez nabywców indywidualnych na potrzeby gospodarstw domowych. W Nadleśnictwie Radzyń Podlaski co roku pozyskuje się ok. 20 gatunków drzew, głównie sosen, dębów i grabów.

Cykl produkcyjny drewna jest bardzo długi i trwa ok. 100-150 lat. Surowiec drzewny pozyskiwany dziś mamy dzięki pracy i wysiłkowi poprzednich pokoleń, dlatego tak ważne jest odpowiedzialne gospodarowanie powierzonymi nam zasobami.

Warto pamiętać, że przychody Lasów Państwowych w ponad 90 proc. pochodzą właśnie ze sprzedaży drewna co zapewnia samodzielność finansową i umożliwia wykonywanie licznych zadań społecznych takich jak m.in. edukacja, turystyka i rekreacja oraz ochrona przyrody.